Ένας χώρος μοναδικός στη Μεσόγειο
Οι εκπλήξεις στο Ενυδρείο δεν τελειώνουν για τους επισκέπτες
Δικαίωση όσων οραματίστηκαν, οργάνωσαν και εργάστηκαν για την υλοποίησή του αποτελεί σήμερα πλέον το Ενυδρείο Κρήτης “Θαλασσόκοσμος”. Καρπός δημόσιου ερευνητικού ιδρύματος, με την αμέριστη οικονομική, τεχνική και ηθική υποστήριξη του υπουργείου Ανάπτυξης, το έργο αυτό αποδεικνύει ότι το μέλλον στη χώρα μας έρχεται από τους δρόμους της έρευνας και της καινοτομίας.
Την ίδια στιγμή, όμως, αποτελεί το μεγαλύτερο κτιριακό συγκρότημα έρευνας, τεχνολογίας, εκπαίδευσης, πολιτισμού και αναψυχής στη Μεσόγειο. Ωστόσο, το μέλλον επιφυλάσσει και άλλες εκπλήξεις για όσους βρεθούν στους χώρους του. Ήδη είναι υπό κατασκευή 28 νέες δεξαμενές, στις οποίες οι επισκέπτες θα έχουν την ευκαιρία να δουν πώς γίνεται η αναπαραγωγή φυτοπλαγκτού, κάτι εντελώς πρωτότυπο και ξεχωριστό που αναμένεται να είναι στη διάθεση του κοινού στα τέλη του Δεκέμβρη.
Το Ενυδρείο Κρήτης “Θαλασσόκοσμος” θεμελιώνει τη λειτουργία και την εξέλιξή του στην επιστημονική γνώση και στις ανακαλύψεις της θαλάσσιας επιστήμης, κερδίζοντας παράλληλα τη μεγάλη αποδοχή του κόσμου και από τα εντυπωσιακά αποτελέσματα της λειτουργίας του.
Στόχος του είναι να πληροφορήσει, να επιμορφώσει, να ευαισθητοποιήσει και να κινητοποιήσει το κοινό σχετικά με την ποικιλότητα των μεσογειακών ειδών και βιοτόπων, αλλά και να αναδείξει τη διαχρονική σχέση του ανθρώπου με το θαλάσσιο μεσογειακό περιβάλλον. Παράλληλα, επιδιώκει να δημιουργεί ερεθίσματα και προβληματισμό σχετικά με την προστασία και τη βιώσιμη διαχείριση του θαλάσσιου μεσογειακού οικοσυστήματος, να προσφέρει ένα μοναδικό θέαμα που γοητεύει μικρούς και μεγάλους, καθώς και να αναπτύξει την ενυδρειολογική έρευνα.
Επίσης, το Ενυδρείο στοχεύει στο να εκλαϊκεύσει τα αποτελέσματα της έρευνας του ΕΛΚΕΘΕ, σε συνεργασία με τα αντίστοιχα ινστιτούτα του, και να προσφέρει στους επισκέπτες του επίκαιρη πληροφορία.
Το Ενυδρείο Κρήτης “Θαλασσόκοσμος” αναπτύσσεται σε μια έκταση 60 στρεμμάτων στο βορειοδυτικό παραλιακό μέτωπο της πρώην αμερικανικής βάσης στις Γούρνες Ηρακλείου. Διαθέτει εκθεσιακούς χώρους 1.600 τ.μ., ενυδρεία, σκηνογραφία και μουσειολογία. Σε 37 δεξαμενές με 50 σημεία παρατήρησης εκτίθενται περισσότεροι από 4.500 οργανισμοί που κατανέμονται σε 200 περίπου είδη και συνέχεια εμπλουτίζονται. Παράλληλα, υπάρχουν 2.600 τ.μ. τεχνικοί χώροι (παρασκήνια, αίθουσα πολλαπλών χρήσεων 150 ατόμων, καθώς και 10.000 τ.μ. περιβάλλοντος χώρου. Επίσης, στον εξωτερικό χώρο του ενυδρείου υπάρχει και νεκροταφείο θαλάσσιων ζώων.
Με τη συνεχή αναβάθμισή του, τους νέους θαλάσσιους οργανισμούς που φιλοξενούνται σε αυτό, αλλά και με τις υπερσύγχρονες εγκαταστάσεις του επιβεβαιώνει ότι θα συνεχίσει να είναι το σημείο αναφοράς της Μεσογείου στη θαλάσσια έρευνα και επιστήμη, καθώς και στην αναψυχή.
Το ταξίδι και η ξενάγηση στους μαγευτικούς χώρους της σιωπής ξεκινά… Ο χαμηλός φωτισμός και οι οθόνες που προβάλλουν σε βίντεο τοπία του βυθού της Κρήτης, πλαισιωμένα από στίχους της ελληνικής μυθολογίας για τη γενεαλογία των θαλάσσιων θεοτήτων, κάνουν ακόμη πιο μαγευτική την ατμόσφαιρα της ξενάγησης στους διαδρόμους του “Θαλασσόκοσμου”, με τα σπάνια είδη και τους θαλάσσιους οργανισμούς, σε συνδυασμό με την ομορφιά του χώρου, να σε κάνουν να νιώθεις ότι βρίσκεσαι στα αλήθεια στο βυθό της θάλασσας!
Νέες υπηρεσίες που μπορεί κανείς να βρει στο χώρο του Ενυδρείου είναι η προσωπική ακουστική ξενάγηση, αλλά και η κάρτα μέλους “ΚαρτΑquarium”, όπως λέγεται. Συγκεκριμένα, όσον αφορά στην προσωπική ακουστική ξενάγηση, μικρές συσκευές, που λειτουργούν απλά όπως το τηλέφωνο, δίνουν σε κάθε επισκέπτη τη δυνατότητα να εμπλουτίσει την επίσκεψή του με πολυάριθμες εξηγήσεις, σχόλια και εκλαϊκευμένες πληροφορίες, τις οποίες ακούει στο δικό του ρυθμό και σύμφωνα με τις προτιμήσεις του, σε τέσσερις γλώσσες – Ελληνικά, Αγγλικά, Γαλλικά και Γερμανικά.
Ο χρήστης πληκτρολογεί το νούμερο της δεξαμενής και ακούει τις αντίστοιχες πληροφορίες. Επιπλέον κουμπιά παρέχουν περισσότερες εξειδικευμένες πληροφορίες για τους οργανισμούς, τις δεξαμενές, την οικολογία του θαλάσσιου περιβάλλοντος και τη θαλάσσια επιστήμη.
Η κάρτα μέλους μπορεί να αποτελέσει ένα μοναδικό δώρο στις γιορτές για φίλους και οικογένεια. Στο κάθε μέλος του Ενυδρείου επιτρέπονται απεριόριστες επισκέψεις σε αυτό για το διάστημα ενός έτους.
Όλα τα μέλη θα ενημερώνονται για τις εκδηλώσεις, τις δραστηριότητες, τις νέες υπηρεσίες και οτιδήποτε νέο συμβαίνει στο Ενυδρείο. Συμπληρώνοντας μια απλή αίτηση, ο καθένας μπορεί να γίνει μέλος του Ενυδρείου Κρήτης. Για περισσότερες πληροφορίες οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να επικοινωνούν στο τηλέφωνο 2810/337.707.
Νέες υπηρεσίες που μπορεί κανείς να βρει στο χώρο του Ενυδρείου είναι η προσωπική ακουστική ξενάγηση, αλλά και η κάρτα μέλους “ΚαρτΑquarium”, όπως λέγεται. Συγκεκριμένα, όσον αφορά στην προσωπική ακουστική ξενάγηση, μικρές συσκευές, που λειτουργούν απλά όπως το τηλέφωνο, δίνουν σε κάθε επισκέπτη τη δυνατότητα να εμπλουτίσει την επίσκεψή του με πολυάριθμες εξηγήσεις, σχόλια και εκλαϊκευμένες πληροφορίες, τις οποίες ακούει στο δικό του ρυθμό και σύμφωνα με τις προτιμήσεις του, σε τέσσερις γλώσσες – Ελληνικά, Αγγλικά, Γαλλικά και Γερμανικά.
Ο χρήστης πληκτρολογεί το νούμερο της δεξαμενής και ακούει τις αντίστοιχες πληροφορίες. Επιπλέον κουμπιά παρέχουν περισσότερες εξειδικευμένες πληροφορίες για τους οργανισμούς, τις δεξαμενές, την οικολογία του θαλάσσιου περιβάλλοντος και τη θαλάσσια επιστήμη.
Η κάρτα μέλους μπορεί να αποτελέσει ένα μοναδικό δώρο στις γιορτές για φίλους και οικογένεια. Στο κάθε μέλος του Ενυδρείου επιτρέπονται απεριόριστες επισκέψεις σε αυτό για το διάστημα ενός έτους.
Όλα τα μέλη θα ενημερώνονται για τις εκδηλώσεις, τις δραστηριότητες, τις νέες υπηρεσίες και οτιδήποτε νέο συμβαίνει στο Ενυδρείο. Συμπληρώνοντας μια απλή αίτηση, ο καθένας μπορεί να γίνει μέλος του Ενυδρείου Κρήτης. Για περισσότερες πληροφορίες οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να επικοινωνούν στο τηλέφωνο 2810/337.707.
Στόχος των υπευθύνων του Ενυδρείου είναι συνεχώς αυτό να εμπλουτίζεται με νέους θαλάσσιους οργανισμούς. Παράλληλα, όμως, συμβάλλει και στη συνέχιση του κύκλου της ζωής, με τη διαδικασία της αναπαραγωγής των υπαρχόντων οργανισμών και τις γεννήσεις νέων, αλλά και με τις εκδύσεις που πραγματοποιούνται.
Μάλιστα, όπως τόνισε η υπεύθυνη υδροβιολογίας Ασπασία Στεριώτη, έχουν τοποθετηθεί στις δεξαμενές κάμερες από όπου παρατηρείται η διαδικασία της αναπαραγωγής, γεγονός που αποτελεί ένα πολύ μεγάλο επιστημονικό κομμάτι καθώς βοηθάει στην έρευνα και την εκπαίδευση των φοιτητών που κατά καιρούς κάνουν την πρακτική τους εξάσκηση στους χώρους του “Θαλασσόκοσμου”.
Ένα από τα πιο σπάνια και προστατευόμενα είδη που φιλοξενείται και αναπαράγεται στο Ενυδρείο Κρήτης είναι και ο ιππόκαμπος. Παράλληλα, γίνονται εκδύσεις αστακού (του οποίου η αλιεία έχει απαγορευτεί καθώς θεωρείται είδος προς εξαφάνιση), κατά τη διάρκεια των οποίων μελετάται η συμπεριφορά του, μικρών σουπιών, αστακοκαραβίδων, γαρίδων και πυγμαίων, καθώς και πολλών άλλων θαλάσσιων οργανισμών.
Το έργο και η προσπάθεια που γίνεται από την επιστημονική ομάδα του Ενυδρείου αποδεικνύει τη σημαντική και ουσιαστική συμβολή του στην προστασία και παράλληλα στην ανάπτυξη του θαλάσσιου βασιλείου, καθιστώντας το ως ένα σπουδαίο επιστημονικό εργαλείο, όπως πολλοί το έχουν χαρακτηρίσει. Ωστόσο, το Ενυδρείο Κρήτης έχει συμβάλλει και στην ανάπτυξη του πνεύματος του εθελοντισμού, καθώς πολλοί είναι εκείνοι που, ανεξαρτήτου ηλικίας, αφού επισκέφτηκαν τους χώρους του, μαγεμένοι από το σημαντικό έργο που εκτελείται ζητούν να εργαστούν εκεί εθελοντικά.
Αξίζει ωστόσο να σημειωθεί ότι το επιστημονικό επιτελείο του Ενυδρείου προσφέρει πάντα τις υπηρεσίες του στα περιστατικά που κατά καιρούς σημειώνονται, όταν η θάλασσα ξεβράζει ψάρια πληγωμένα ή εξαντλημένα, τα οποία φιλοξενούνται στους χώρους του και τους παρέχεται η ιατρική φροντίδα που απαιτείται.
Αρκετά καλή όμως είναι η συνεργασία που έχει αναπτυχθεί μεταξύ του Ενυδρείου Κρήτης και των ψαράδων και γενικότερα με τους λάτρεις της θάλασσας, οι οποίοι είναι σε συνεχή επαφή με την επιστημονική του ομάδα προκειμένου να αντιμετωπίσουν κάθε πρόβλημα παρουσιαστεί σε κάποιο θαλάσσιο οργανισμό. Όπως μάλιστα τόνισε ο διευθυντής του Ενυδρείου Κρήτης κ. Μιχάλης Παπαδάκης, όταν αντιληφθούμε ότι κάποιος θαλάσσιος οργανισμός αντιμετωπίζει πρόβλημα, πρέπει να καλούμε στην τηλεφωνική γραμμή 2810/337.788.
Αξίζει να σημειωθεί ότι, μιας και η φετινή χρονιά είναι αφιερωμένη στην προστασία του δελφινιού, στους χώρους του Ενυδρείου θα πραγματοποιούνται συχνά εκδηλώσεις. Η πρόσβαση μάλιστα σε αυτό είναι εύκολη για τον καθένα, καθώς είναι μόλις μερικά λεπτά από το κέντρο του Ηρακλείου, ενώ καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας εκτελούνται δρομολόγια του ΚΤΕΛ. Το Ενυδρείο Κρήτης “Θαλασσόκοσμος” είναι ανοικτό για το κοινό καθημερινά από τις 9 το πρωί έως και τις 9 το βράδυ, οπότε και κόβεται το τελευταίο εισιτήριο…
Από την άνοιξη του 2008 το Ενυδρείο Κρήτης επιφυλάσσει μια ακόμη έκπληξη στους επισκέπτες του, καθώς θα αρχίσουν τα “ταξίδια” του βαθυσκάφους, με το εισιτήριο να κοστίζει γύρω στα 2-3 ευρώ το άτομο.
Το εικονικό βαθυσκάφος, που βρίσκεται στο υπό κατασκευή πλανητάριο, θα προσφέρει μια ξεχωριστή εμπειρία ενός διαφορετικού ταξιδιού τόσο σε μεγάλους όσο και σε μικρούς. Συγκεκριμένα, θα έχουν την ευκαιρία να αντικρίσουν και να νιώσουν – έστω και σε εικονική πραγματικότητα – παραστάσεις από τα βάθη των θαλασσών. Η προσομοίωση του βαθυσκάφους θα βρίσκεται σε αίθουσα του Ενυδρείου. Μπαίνοντας μέσα σε αυτό, ο επισκέπτης θα βρίσκεται υπό συνθήκες συμπίεσης, η καρέκλα του θα κινείται και θα νιώθει την αίσθηση που προσφέρει η κατάδυση. Θα “φτάνουν”, μάλιστα, οπτικοακουστικά εφέ υψηλής ποιότητας, ενώ από τα φινιστρίνια του βαθυσκάφους θα παρακολουθεί με τη χρήση ειδικών 3D γυαλιών ταινίες με τα μυστικά του υδάτινου κόσμου σε Αμερική και Ευρώπη.
ΤΗΣ ΜΑΡΙΑΣ ΑΝΤΩΝΟΓΙΑΝΝΑΚΗ
Αναδημοσίευση από τη «Νέα Κρήτη»
Ο μαγικός κόσμος του θαλάσσιου βυθού της Μεσογείου μπορεί πλέον να γίνει αντικείμενο γνώσης από τον κάθε ενδιαφερόμενο με τη βοήθεια ειδικών επιστημόνων και με τη χρήση ακόμα και μικροσκοπίων και υπολογιστών, που δίνουν τη δυνατότητα να εμβαθύνει ο επισκέπτης στη λειτουργία του θαλάσσιου οικοσυστήματος και στην ειδική συμπεριφορά του κάθε θαλάσσιου οργανισμού, από τους καρχαρίες μέχρι τα μαλάκια, τις ανεμώνες, τον ιππόκαμπο, τη στιγμή μάλιστα που γεννά τις μέδουσες κ.λπ., κ.λπ. Είναι καταπληκτική η σκηνοθεσία που έχουν δημιουργήσει οι επιστήμονες του ΕΛΚΕΘΕ, για τα θαλάσσια οικοσυστήματα, μερικά εκ των οποίων είναι σχεδόν αντίγραφα ελληνικών θαλάσσιων συστημάτων.
Είναι κατασκευασμένο με καθαρά οικολογικά κριτήρια για να διαπαιδαγωγεί στις αξίες του σεβασμού στο περιβάλλον και σε κάθε μορφή ζωής, όπως δήλωσε ο πρόεδρος και διευθυντής του ΕΛΚΕΘΕ, Γ. Χρόνης, να κινητοποιούνται σε περιβαλλοντικά ζητήματα, γι’ αυτό δεν έγινε η επιλογή να μπουν στο ενυδρείο της Κρήτης θαλάσσια θηλαστικά, φώκιες, δελφίνια κ.λπ., διότι υποφέρουν στο κλειστό περιβάλλον.
Ο κ. Χρόνης, ο προϊστάμενος του ενυδρείου, Μιχάλης Παπαδάκης, και ο διευθυντής του Ινστιτούτου Υδατοκαλλιεργειών και επιστημονικός συντονιστής του Ενυδρείου της Κρήτης, Πασκάλ Ντιβανάκ, μιλώντας για το εν λόγω εγχείρημα τόνισαν: «Είναι το πρώτο ενυδρείο που κατασκευάζεται από Ελληνες στην Ελλάδα, με μηδέν χρέος και χωρίς υπέρβαση στον προγραμματισμό».
Ως προς της ταυτότητα του κρητικού θαλασσόκοσμου, οι προαναφερόμενοι ομιλητές ανέφεραν: «Το ενυδρείο καταλαμβάνει έκταση περίπου πέντε χιλιάδων τετραγωνικών μέτρων και είναι τμήμα του ευρύτερου συγκροτήματος του θαλασσόκοσμου (ΕΛΚΕΘΕ Κρήτης), συνολικής έκτασης 60 χιλιάδων τετραγωνικών μέτρων. Ο όγκος του νερού ανέρχεται σε ένα 1.600.000 λίτρα νερού με 32 δεξαμενές και 50 σημεία παρατήρησης.
Αυτή τη στιγμή το ενυδρείο διαθέτει 100 είδη ψαριών και 1.800 οργανισμούς συνολικά, επειδή η ισορροπία του «χτίζεται» σιγά σιγά. Τον Μάρτιο έως τον Απρίλιο θα έχει τοποθετηθεί το 80% των οργανισμών. Συνολικά θα εκτίθενται 4.000 οργανισμοί σε μια θαλάσσια σκηνογραφία μήκους ενός περίπου χιλιομέτρου.
Είναι αφιερωμένο αποκλειστικά στη φιλοξενία και στην ανάδειξη των μεσογειακών ειδών. Μάλιστα για να δείξουν την υποπληροφόρηση που υπάρχει στο συγκεκριμένο αντικείμενο, οι ομιλητές, δήλωσαν: «Τα ΜΜΕ βρίθουν από ταινίες με θέματα τις τροπικές θάλασσες, ωκεάνια οικοσυστήματα, παράξενα είδη από μακρινές περιοχές, ενώ ο θαλάσσιος μεσογειακός κόσμος που μας περιβάλλει, αν και είναι ζωτικής σημασίας, παραμένει άγνωστος και περιθωριοποιημένος. Ποιος άραγε γνωρίζει ή έχει δει τα είδη που ζουν στην άβυσσο της Μεσογείου στα 4.000 και 5.000 μέτρα, εκτός από τους ειδικούς επιστήμονες; Ή ποιος έχει δει στον φυσικό του βιότοπο ένα ζωντανό κοράλλι».
Οι επισκέπτες μπορούν σε ειδική αίθουσα, η οποία θα είναι έτοιμη σε 4 ημέρες και θα έχουν τοποθετηθεί 50 μικροσκόπια, να παρακολουθούν αναλυτικά και σε βάθος τους οργανισμούς και τα οικοσυστήματα, ενώ ειδικές κάμερες μεταδίδουν εικόνες από τον τρόπο ζωής των οργανισμών. Υπάρχουν επίσης στερεοσκόπια, πειράματα φυσικών επιστημών που βρίσκουν εφαρμογή στο θαλάσσιο περιβάλλον και μπορούν μαθητές, φοιτητές αλλά και ενήλικες να μάθουν πράγματα σε βάθος και εξειδικευμένα.
Παράλληλα έχει δημιουργηθεί και μία αίθουσα πολλαπλών χρήσεων, χωρητικότητας 150 ατόμων, όπου εκεί ο επισκέπτης θα μπορεί να παρακολουθεί μοναδικές προβολές που σχετίζονται με το θαλάσσιο περιβάλλον.
Αρθρο στο περιοδικό TV Zapping
Candia 
2 σκέψεις σχετικά με το “Ηράκλειο – “Θαλασσόκοσμος””